Powiat Tomaszowski, Starostwo Powiatowe w Tomaszowie Lubelskim

KONKURS NA WIENIEC DOŻYNKOWY

Centralnym punktem uroczystości dożynkowych jest moment wręczenia gospodarzowi wieńca uplecionego z kłosów oraz chleba upieczonego z mąki tegorocznego ziarna.

Wieniec stanowi symbol zboża, całości zbiorów. Z wiciem wieńców wiązały się liczne ceremonie i zabiegi. Do wianka wybierano kłosy najpiękniejsze, co miało spowodować urodzaj na rok przyszły.

Częsty był zwyczaj, że kłosy na wieniec kradziono z cudzego pola wierząc, „że cudze zboże lepiej obrodzi”. Oblewano też kłosy przeznaczone na wieniec wodą, aby zapewnić przyszłym plonom dostateczną ilość wody.

Czynności wicia wieńców powierzano młodym dziewczętom, tak zwanym „przodownicom” lub „postatnicom”. Szczególnie dawniej, gdy dożynki miały więcej cech obrzędowo-magicznych wielką wagę przywiązywano do wyboru przodownicy. Musiała to być dziewczyna najbardziej pracowita i nieskazitelnych obyczajów, inaczej bowiem obawiano się złych plonów.

Wieńce miały różne formy. Do najczęściej spotykanych należały wieńce-korony z kłosów różnych zbóż, wykonane na szkielecie pałąkowym, przystrojone różnobarwnymi wstążkami, kwiatami, owocami i warzywami. Bardzo popularne były też płaskie koliste wieńce bądź w kształcie stożkowej kopy, wyplatane ze zbóż, lnu, kukurydzy, makówek i orzechów laskowych.

Obecnie, obok tradycyjnych klasycznych wieńców pojawiają się nowe formy odwołujące się do aktualnej rzeczywistości religijnej, historycznej lub obyczajowej przedstawiające np. Obraz Matki Boskiej, Monstrancję, Godło Państwowe, czy pracę na roli.Wieńce te są bardzo dekoracyjne, wykonane niezwykle misternie, z wielką precyzją i kunsztem. Dlatego też proponujemy, aby konkurs obejmował dwie kategorie wieńców:

  1. Wieńce tradycyjne, autentycznie ludowe, wykonane według starych wzorów (przykłady podane wyżej oraz zapamiętane przez najstarszych mieszkańców).
  2. Wieńce współczesne o dowolnej kompozycji i inwencji twórczej (z wykorzystaniem wyłącznie płodów naturalnych, bez przesadnego ozdabiania).

Wieńce mogą być wykonane indywidualnie lub zbiorowo. Każdy wieniec powinien posiadać informację, z jakiej pochodzi miejscowości i gminy. Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi w dniu uroczystości dożynkowych.

Organizatorzy przewidują nagrody finansowe i okolicznościowe dyplomy dla trzech pierwszych wieńców w każdej kategorii,
w wysokości: 750, 600 i 450 zł.

Wieńce wyróżnione w konkursie podczas dożynek powiatowych w roku poprzednim nie będą uczestniczyły w ocenie. Każda gmina może zgłosić do konkursu nie więcej niż dwa wieńce dożynkowe, po jednym w każdej kategorii.

Organizując konkurs pragniemy zachęcić mieszkańców naszego powiatu do utrwalenia tego pięknego, mającego wielowiekową tradycję obrzędu.

Skip to content