Obchody 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego w Tomaszowie Lubelskim odbyły się w dniu 5 lutego 2023 r. w rocznicę krwawego mordu na mieszkańcach 5 lutego 1863 r. w Tomaszowie Ordynackim.
Uroczystości rozpoczęły się od złożenia kwiatów pod krzyżem powstańczym, następnie w intencji ofiar tamtego krwawego dnia odprawiono mszę świętą oraz zapalono znicze pod Kolumną Powstań. 5 lutego 1863 roku Rosjanie zemścili się za udzieloną przez mieszkańców pomoc powstańcom, dokonali mordu na mieszkańcach miasta. Choć od tamtej pory minęło wiele lat, a miasto zmieniło nazwę, pamięć o tym wydarzeniu trwa. Tamtego dnia pułk kozacki zmierzył się w bitwie z oddziałem powstańców liczącym 200 osób. Wojska rosyjskie wygrały, a w zemście za pomoc powstańcom, bestialsko zamordowały 18 mieszkańców Tomaszowa.
Kulminacyjnym punktem obchodów była rekonstrukcja historyczna, która miała miejsce w I Liceum Ogólnokształcącym im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim. Widzowie mogli zagłębić się w historie tych wydarzeń. Inscenizacja ukazywała przyczyny wybuchu powstania, w tym Żałobę Narodową, pisanie Manifestu Rządu Narodowego, kucie kos, przysięgę powstańczą. Aktorzy odegrali sceny z życia powstańców: Henryka Gramowskiego, który zginął walcząc z Moskalami w Tomaszowie i Feliksa Piaseckiego, który zajął miasto 2 lutego.
Druga część rekonstrukcji która miała miejsce na zewnątrz ukazywała walki powstańców z Moskalami oraz przebieg tzw. Krwawego Dnia w Tomaszowie Ordynackim. Organizatorami i uczestnikami rekonstrukcji byli: Tomasz Zieliński – Poseł na sejm RP, Powiat Tomaszowski, Muzeum Regionalne im. Janusza Petera, Nadleśnictwo Tomaszów, Tomaszowski Dom Kultury, Stowarzyszenie Moje Nowosiółki, Grupa Rekonstrukcji Historycznej Ludności Cywilnej Tomaszów Lubelski, Tomaszowski Szwadron im.1-go Pułku Kawalerii Korpusu Ochrony Pogranicza, Szwadron Kawalerii Ochotniczej w barwach 9. Pułku Ułanów Małopolskich, Maria Kozyra (reżyseria), Jerzy Wawrzyński (dekoracja), Michał Wawrzyński (podkład muzyczny), Paweł Zakrzewski (nagłośnienie), Stanisław Lachowski (oświetlenie), I LO.
Poczęstunek dla uczestników obchodów przygotowały Panie z KGW Majdanek, KGW Ulów, KGW Macierzanki Rogóźno, KGW Szarowolanki.
Relacja fotograficzna z obchodów pod linkiem:https://photos.google.com/…/AF1QipN6tGgysbJWNCeN4LLtHWo…
Reportaż z wydarzenia TVP3 Lublin pod linkiem:https://lublin.tvp.pl/…/160-rocznica-krwawego-mordu…